lahaine.org
Nacionales Galiza :: 19/11/2014

[Gal/Cast] Leandro Konder, marxismo sem dogmas para galegos e galegas

Mauricio Castro
Leandro Konder (1936-2014), marxismo sin dogmas para galegos y galegas

Galego

Há quem queira furtar ao galego o vasto campo mundial que ocupa através de mais de 200 milhons de pessoas que pensam, sentem, agem, luitam, vivem e morrem na nossa língua comum.

Há também, felizmente, cada vez mais pessoas e coletivos convencidos da premente necessidade de umha radical afirmaçom prática que nos situe no mundo como um povo adulto, protagonista do seu próprio destino, sem tutelas nem dependências.

Nesse campo, som muitos os argumentos a favor reconhecermos o caráter internacional, inclusive mundial, da nossa língua. Poderám ser postos critérios de conveniência económica, cultural, institucional, educativa…

Eu vou acrescentar um argumento simples, mas acho que profundo.

A orientaçom isolacionista atual, nom só dificulta a viabilidade da comunidade lingüística galega, em grave risco de desapariçom, como dificulta o acesso a um vasto património veiculado na nossa língua por outros povos que a convertêrom em sinal de identidade e transmissom cultural.

É o caso do Brasil que, na perspetiva galega atual, está longe de representar um papel nem sequer parecido com o que as culturas americanas de expressom castelhana tenhem numha perspetiva espanhola.

Renunciaria a cultura espanhola à literatura de Benedetti, Neruda ou García Márquez? à arte de Kahlo ou Rivera? à música de Mercedes Sosa ou Gardel? ao pensamento de Galeano, Bolívar ou Martí? aos cinemas cubano, mexicano ou argentino?

A resposta é tam evidente que se pode falar de um grande património comum no ámbito dos países de fala espanhola, apesar das grandes diferenças ideológicas, políticas, económicas e mesmo físicas entre as diferentes realidades americanas e europeia de fala castalhana.

No caso galego, a renúncia efetiva à nossa incorporaçom ao nom menos rico espaço internacional realizado na língua comum galego-portuguesa é a melhor prova da lamentável situaçom que o nosso povo atravessa, atrelado a Espanha e em maos de elites alheias à própria condiçom galega e, nesse sentido, claramente alienadas.

Só assim se explica a generalizada ignoráncia existente na Galiza sobre esse mundo que, expressando-se em formas tam variadas de galego, tem contribuído e contribui de maneira tam importante para a riqueza do património social e cultural humano.

A literatura de Jorge Amado, Mia Couto e Saramago; a música de Chico Buarque, Jobim e José Afonso; e a arte de Tarsila do Amaral, Paula Rego e Oscar Niemeyer; o cinema de João César Monteiro ou Walter Salles; o pensamento de Paulo Freire ou do recentemente falecido Leandro Konder… Só para referir alguns exemplos bem significativos que, em muitos casos, som desconhecidos ou só acedidos na Galiza através da correspondente mediaçom espanhola… inclusive por parte das supostas elites culturais galegas, temerosas do “longínquo e desconhecido” mundo lusófono.

Todas e todos eles som património potencial da nossa internacional cultura. A sua reivindicaçom e incorporaçom aos programas educativos, grelhas mediáticas, programaçons cinematográficas, debates académicos e cultura de massas é tam urgente como a defesa do galego enquanto veículo totalizador de todos eles.

Só para darmos um exemplo, no dia seguinte à morte do seu protagonista, recomendo e garanto a qualquer mente galega inquieta e preocupada com os rumos da esquerda e da humanidade, que poderá ser umha grande descoberta aceder à obra de um grande pensador brasileiro que nos deixou no dia 12 deste mesmo mês: Leandro Konder.

Inteletual, romancista, filósofo da praxe marxista, politicamente envolvido na causa da libertaçom do povo trabalhador e da humanidade das cadeias do capital e dos valores burgueses. Preso, torturado e exilado da ditadura, foi internacionalmente reconhecido como relevante estudioso e atualizador do marxismo.

Um pensador de primeira categoria, com umha vasta obra na nossa língua e ainda tam desconhecido na Galiza.

Em tempos de crise sistémica generalizada, de liquidaçom posmoderna do pensamento contra-hegemónico, é destacável a vigência dos seus estudos biográficos e filosóficos sobre Marx, Walter Benjamin ou Flora Tristan, assim como sobre arte e dialética materialista, com obras didáticas como ‘O que é a dialética’ ou ‘Em torno de Marx’. Umha ampla obra que fica para a história como muniçom revolucionária após a morte do autor, marxista convicto e inconformista até o derradeiro dos seus 78 anos de vida.

Castellano

Hay quienes quieren separar al galego el vasto campo mundial que ocupa a través de más de 200 millones de personas que piensan, sienten, actúan, luchan, viven y mueren en nuestra lengua común.

 Hay también, felizmente, cada vez más personas y colectivos conscientes de la urgente necesidad de una radical afirmación práctica que nos sitúe en el mundo como un pueblo adulto, protagonista de su propio destino, sin tutelas ni dependencias.

 En ese campo, son muchos los argumentos a favor del reconocimiento del carácter internacional, incluso mundial, de nuestra lengua. Pueden ser presentados criterios de conveniencia económica, cultural, institucional, educativa...

 Yo voy a añadir un argumento simple, pero creo que profundo.

 La orientación aislacionista de la actual política lingüística-cultural en relación al mundo lusófono no sólo dificulta la viabilidad de la comunidad lingüística galega, en grave riesgo de desaparición, sino que también dificulta el acceso a un vasto patrimonio vehiculizado en nuestra lengua por otros pueblos que la convertieron en señal de identidad y transmisión cultural.

 Es el caso de Brasil que, en la perspectiva galega actual, está lejos de representar un papel ni siquiera parecido al que las culturas americanas de expresión castellana representan en una perspectiva hispanófona.

 Renunciaría la cultura en castellano a la literatura de Benedetti, Neruda o García Márquez? al arte de Kahlo o Rivera? a la música de Mercedes Sosa o Gardel? al pensamiento de Galeano, Bolívar o Martí? a los cines cubano, mexicano o argentino?

 La respuesta es tan evidente que se puede hablar de un gran patrimonio común en el ámbito de los países de expresión castellana, a pesar de las grandes diferencias ideológicas, políticas, económicas e incluso físicas entre las diferentes realidades americanas y europea de habla castallana.

 En el caso galego, la renuncia efectiva a nuestra incorporación al no menos rico espacio internacional realizado en la lengua común galego-portuguesa es la mejor prueba de la lamentable situación que nuestro pueblo atraviesa, amarrado a España, en manos de élites ajenas a la propia condición galega y, en ese sentido, claramente alienadas.

 Solo así se explica a generalizada ignorancia existente en Galiza sobre ese mundo que, expresándose en formas tan variadas de galego, ha contribuido y contribuye de manera tan importante a la riqueza del patrimonio social y cultural humano.

 La literatura de Jorge Amado, Mia Couto y Saramago; la música de Chico Buarque, Jobim y José Afonso; y el arte de Tarsila do Amaral, Paula Rego y Oscar Niemeyer; el cine de João César Monteiro o Walter Salles; el pensamiento de Paulo Freire o del recientemente fallecido Leandro Konder... Únicamente para citar algunos ejemplos significativos que, en muchos casos, son desconocidos o solo accedidos en Galiza a través de la correspondiente mediación española... incluso por parte de las supuestas élites culturales galegas, temerosas del "lejano y desconocido" mundo lusófono.

 Todas y todos ellos son patrimonio potencial de nuestra cultura internacional. Su reivindicación e incorporación a los programas educativos, programaciones mediáticas y cinematográficas, debates académicos y cultura de masas en general es tan urgente como la defensa del galego como vehículo totalizador de todos ellos.

 Solo para dar un ejemplo, el día siguiente a la muerte de su protagonista, recomiendo y garantizo a cualquier mente inquieta y preocupada con los rumbos de la izquierda y de la humanidad, que podrá ser una gran descubrimiento acceder a la obra de un grande pensador brasileño que nos dejó en el día 12 de este mismo mes: Leandro Konder.

 Intecletual, novelista, filósofo de la praxis marxista, políticamente comprometido con la causa de la liberación del pueblo trabajador y de la humanidad de las cadenas del capital y de los valores burgueses. Preso, torturado y exiliado de la dictadura brasileña, fue internacionalmente reconocido como relevante estudioso y atualizador del marxismo.

 Un pensador de primera categoría, con una vasta obra en nuestra lengua y aún tan desconocido en Galiza.

 En tiempos de crisis sistemática generalizada, de liquidación posmoderna del pensamiento contra-hegemónico, es destacable la vigencia de sus estudios biográficos y filosóficos sobre Marx, Walter Benjamin o Flora Tristan, así como sobre arte y dialéctica materialista, con obras didácticas y de divulgación como 'O que é a dialética' o 'Em torno de Marx'.

Una amplia obra que permanecerá para la historia como munición revolucionaria después de la muerte del autor, marxista convencido e inconformista hasta el último de sus 78 años de vida.

 

Este sitio web utiliza 'cookies'. Si continúas navegando estás dando tu consentimiento para la aceptación de las mencionadas 'cookies' y la aceptación de nuestra política de 'cookies'.
o

La Haine - Proyecto de desobediencia informativa, acción directa y revolución social

::  [ Acerca de La Haine ]    [ Nota legal ]    Creative Commons License ::

Principal